Tsukuri Tazaki hoort in zijn jeugd met vier anderen, twee jongens, twee meisjes, tot een vast en hecht vriendengroepje. Al de anderen hebben een kleur in hun naam (rood, blauw, wit en zwart), Tsukuri niet (zijn naam Tazaki betekent gewoon veelpunt), hij is de kleurloze. Dat stoort hem niet, hij is eenvoudig en banaal, middelmatig in alles behalve zijn bizarre obsessie met stations en treinen. Van die obsessie maakt hij later ook zijn beroep als ontwerper van treinstations. Als hij twintig wordt gaat hij als enige studeren in Tokyo, de vier anderen blijven in hun kleine stad waar ze hun eigen carrières uitbouwen. Dan wordt Tsukuri door de groep uitgespuwd, geen van de anderen wil nog contact met hem. Er is geen motief, geen reden, en dat blijft Tsukuri achtervolgen. Als hij 36 is, gaat hij eindelijk op zoek naar de reden van die uitstoting en ontdekt zo dat een van de meisjes hem beschuldigd heeft van verkrachting. Tsukuru begint al de anderen op te sporen om te begrijpen waar dat verhaal vandaan kwam, en ontdekt dat geen van hen is zoals hij zich die herinnert. Het wordt een typische Murakami roman: een zoektocht naar de redenen van het verlies van vriendschap, tevens ook een zoektocht naar wie Tsukuru werkelijk zelf is. Is hij geheel kleurloos voor de wereld, of wat heeft hem zo gemaakt. Uiteraard komt bij deze zoektocht, zoals in veel Murakami romans, een verre reis, deze keer naar Finland waar een van de vier verblijft. Tsukuru’s verlangen naar de verloren hechte vriendschap wordt een melancholieke speurtocht naar zijn verloren jeugd. Een trage en introspectieve roman waar veel gepraat wordt maar waarin alles heel statisch verloopt, allemaal heel mooi beschreven, maar met veel herhalingen van wat de lezer al lang weet, en verhalen in verhalen. Namen spelen een grote rol in dit boek, en voor de niet-Japanners (zoals ik dus) zorgt de vertaler voor een aantal verklarende noten achteraan die enkele finesses uit de doekjes doen. Aangenaam leesbaar maar wat te rustig voortkabbelend boek, met hier en daar (vooral naar het einde toe) enkele subtiele verwijzingen naar verschuivingen in de realiteit, blijft de vraag of dit dé realiteit is of deze zoals Tsukuru die ervaart. Geen gemakkelijke roman, maar zeker de moeite waard, ook een boek waar geen genre op te kleven is behalve misschien ‘Murakami roman’.
Eddy C. Bertin (4)
Eddy C. Bertin (4)
Shikisai o motonai Tazaki Tsukuru to, karen o junrei no toshi I Atlas Contact I 2013-2014 I Paperback I 364 Blz. I 9789025442071 I Haruki Murakami