Verloren gegane schilderijen
Kan je iets tonen wat verdwenen is? Het lijkt een paradox te zijn, maar het Magritte-museum in Elsene slaagt in deze onmogelijke opdracht. Ware surrealisten draaien natuurlijk hun hand niet om voor een onmogelijkheidje meer of minder. Het Magritte-museum stelt in een tijdelijke tentoonstelling zowaar werken van René Magritte voor die in de loop der tijd verloren zijn gegaan.
De surrealistische kunstenaar heeft zelf enkele doeken hergebruikt en overschilderd. Dat was het lot van werken, waar hij niet tevreden over was. Tijdens de Duitse bombardementen in de tweede wereldoorlog werden maar liefst negentien schilderijen van Magritte vernield. Zijn vriend E.L.T. Mesens baatte samen met Roland Penrose een galerij in Londen uit en organiseerde een tentoonstelling over Magritte. Toen de oorlog uitbrak, werden de schilderijen in een depot opgeborgen. Helaas werd de opslagplaats tijdens de blitzkrieg getroffen en brandde volledig uit. Niet enkel werken van René Magritte, maar ook werken van Paul Delvaux, Man Ray en Max Ernst gingen toen in rook op. Een ander doek van Magritte bevond zich aan boord van een schip, dat schipbreuk leed en een beschilderd paneel in een woning ging verloren tijdens de afbraak van het huis.
Kan je iets tonen wat verdwenen is? Het lijkt een paradox te zijn, maar het Magritte-museum in Elsene slaagt in deze onmogelijke opdracht. Ware surrealisten draaien natuurlijk hun hand niet om voor een onmogelijkheidje meer of minder. Het Magritte-museum stelt in een tijdelijke tentoonstelling zowaar werken van René Magritte voor die in de loop der tijd verloren zijn gegaan.
De surrealistische kunstenaar heeft zelf enkele doeken hergebruikt en overschilderd. Dat was het lot van werken, waar hij niet tevreden over was. Tijdens de Duitse bombardementen in de tweede wereldoorlog werden maar liefst negentien schilderijen van Magritte vernield. Zijn vriend E.L.T. Mesens baatte samen met Roland Penrose een galerij in Londen uit en organiseerde een tentoonstelling over Magritte. Toen de oorlog uitbrak, werden de schilderijen in een depot opgeborgen. Helaas werd de opslagplaats tijdens de blitzkrieg getroffen en brandde volledig uit. Niet enkel werken van René Magritte, maar ook werken van Paul Delvaux, Man Ray en Max Ernst gingen toen in rook op. Een ander doek van Magritte bevond zich aan boord van een schip, dat schipbreuk leed en een beschilderd paneel in een woning ging verloren tijdens de afbraak van het huis.
Naar Magritte
Gelukkig resten er nog beelden van de verloren gegane schilderijen. Soms is er slechts één enkele zwart-wit foto bewaard gebleven. René Magritte was bovendien een ijverige amateur-filmer. Hij maakte tientallen huis-, tuin- en keukenfilms. Zijn schilderijen komen regelmatig in beeld. Oude catalogi vermelden nu verdwenen schilderijen.
Een ploeg restaurateurs en kunstenaars ging met deze informatie aan de slag om de verloren werken opnieuw te maken. Het duurde zeven jaar, van 2006 tot 2013, vooraleer het onderzoek naar compositie, stijl, kleurgebruik en werkmethodes van Magritte afgerond was. De nieuwe werken werden bewust niet gehandtekend en blijven bezit van het museum. Het is absoluut niet de bedoeling dat ze op de kunstmarkt terechtkomen, verzekert het museum.
In het project werden zesentwintig werken terug tot leven gewekt: twintig schilderijen, drie objecten en drie gouaches. De hele serie wordt nu in de tijdelijke tentoonstelling 'De Verdwenen Magrittes' voorgesteld. Wie de expositie wil zien, moet naar het Museum in Elsene. Er is immers niet alleen het grote Magritte-museum op de Kunstberg in Brussel. Al in 1999 opende een kleiner museum in het huis in de Esseghemstraat 135 in Jette, waar René en zijn vrouw en muze Georgette Magritte woonden. Veel van de verdwenen schilderijen maakte Magritte trouwens in dit huis.
Gelukkig resten er nog beelden van de verloren gegane schilderijen. Soms is er slechts één enkele zwart-wit foto bewaard gebleven. René Magritte was bovendien een ijverige amateur-filmer. Hij maakte tientallen huis-, tuin- en keukenfilms. Zijn schilderijen komen regelmatig in beeld. Oude catalogi vermelden nu verdwenen schilderijen.
Een ploeg restaurateurs en kunstenaars ging met deze informatie aan de slag om de verloren werken opnieuw te maken. Het duurde zeven jaar, van 2006 tot 2013, vooraleer het onderzoek naar compositie, stijl, kleurgebruik en werkmethodes van Magritte afgerond was. De nieuwe werken werden bewust niet gehandtekend en blijven bezit van het museum. Het is absoluut niet de bedoeling dat ze op de kunstmarkt terechtkomen, verzekert het museum.
In het project werden zesentwintig werken terug tot leven gewekt: twintig schilderijen, drie objecten en drie gouaches. De hele serie wordt nu in de tijdelijke tentoonstelling 'De Verdwenen Magrittes' voorgesteld. Wie de expositie wil zien, moet naar het Museum in Elsene. Er is immers niet alleen het grote Magritte-museum op de Kunstberg in Brussel. Al in 1999 opende een kleiner museum in het huis in de Esseghemstraat 135 in Jette, waar René en zijn vrouw en muze Georgette Magritte woonden. Veel van de verdwenen schilderijen maakte Magritte trouwens in dit huis.
Het werk 'Abstraction' dateert uit zijn abstracte periode, uit 1923. Dit schilderij was al zeventig jaar verloren. Je herkent dit werk niet direct als een Magritte. Het is immers niet figuratief en hoort niet tot het surrealisme. Dat kwam later, na een overweldigende kennismaking met het oeuvre van Giorgio De Chirico. Van toen af koos René Magritte resoluut voor het surrealisme.
De typische Magritte-ingediënten komen op de verdwenen schilderijen voor: een brandende tuba, een appel, de Venus van Milo, een gordijn,... De meest intrigerende schilderijen zijn 'Le Vieux Canonnier', 'Le Barbare' met Fantômas en 'Le Calcul Mental'. Dat laatste geeft een zicht op het oude Jette. Kunsthistorici veronderstellen dit ten minste. Je ziet huizen, maar ook geometrische objecten. Deze meetkundige figuren geven de stad een haast futuristisch uiterlijk.
Esseghemstraat 135
De tijdelijke tentoonstelling combineer je met een bezoek aan het huis in Jette. Magrittes woonhuis werd - zoals al opgemerkt – in een museum getransformeerd. Op de tweede verdieping hangen de “verloren schilderijen”. Het huis is een bescheiden rijhuis. Er kan maar een beperkt aantal bezoekers tegelijkertijd in. In de achtertuin bouwde René Magritte een atelier. Hier werkte hij aan zijn reclameopdrachten en ontwierp hij behangpapier. De slaapkamer, keuken en woonkamer zijn gereconstrueerd met huisraad en voorwerpen uit een andere woning van Magritte. Vitrines liggen vol met kleine kaders, foto's, uitnodigingen voor vernissages, de huwelijksaankondiging van het echtpaar Magritte, boeken en tijdschriften die Magritte illustreerde. Je ziet er zijn identiteitskaart en trouwfoto's. Daarnaast zie je het reclamewerk, waarmee de kunstenaar zijn brood verdiende. Overbekend is het logo van Sabena dat van zijn hand is.
De typische Magritte-ingediënten komen op de verdwenen schilderijen voor: een brandende tuba, een appel, de Venus van Milo, een gordijn,... De meest intrigerende schilderijen zijn 'Le Vieux Canonnier', 'Le Barbare' met Fantômas en 'Le Calcul Mental'. Dat laatste geeft een zicht op het oude Jette. Kunsthistorici veronderstellen dit ten minste. Je ziet huizen, maar ook geometrische objecten. Deze meetkundige figuren geven de stad een haast futuristisch uiterlijk.
Esseghemstraat 135
De tijdelijke tentoonstelling combineer je met een bezoek aan het huis in Jette. Magrittes woonhuis werd - zoals al opgemerkt – in een museum getransformeerd. Op de tweede verdieping hangen de “verloren schilderijen”. Het huis is een bescheiden rijhuis. Er kan maar een beperkt aantal bezoekers tegelijkertijd in. In de achtertuin bouwde René Magritte een atelier. Hier werkte hij aan zijn reclameopdrachten en ontwierp hij behangpapier. De slaapkamer, keuken en woonkamer zijn gereconstrueerd met huisraad en voorwerpen uit een andere woning van Magritte. Vitrines liggen vol met kleine kaders, foto's, uitnodigingen voor vernissages, de huwelijksaankondiging van het echtpaar Magritte, boeken en tijdschriften die Magritte illustreerde. Je ziet er zijn identiteitskaart en trouwfoto's. Daarnaast zie je het reclamewerk, waarmee de kunstenaar zijn brood verdiende. Overbekend is het logo van Sabena dat van zijn hand is.
De schilder werd in 1898 Lessines geboren. Hij verbleef een tijd in Parijs. Terug uit Parijs, trok het echtpaar Magritte in in de Esseghemstraat. Hier woonden ze van 1930 tot 1954. René Magritte stierf in Schaarbeek in 1967.
Reproducties
De “verdwenen Magrittes”roepen de vraag op wat echt is en wat niet echt is. In hoeverre speelt authenticiteit een rol in kunst en in het werk van René Magritte? Magritte is een van de meest gereproduceerde kunstenaars ter wereld. Zelf beweerde Magritte ooit: “een reproductie is evenwaardig aan het werk, want het gaat om de inhoud niet om de vorm.”
Herontdekking van het surrealisme
Het museum heeft samen met de tentoonstelling een eerste catalogus uitgegeven. Het tweetalige boek 'Redécouverte du Surréalisme / Herontdekking van het surrealisme' bevat reproducties. Bovendien schetst het boek de stamboom van het Belgische surrealisme en wordt het verhaal van de verdwenen werken verteld.
Het boek is tevens catalogus van het huis en geeft een overzicht van de hele collectie van het museum. Hierbij zijn surrealistische werken van E.L.T. Mesens, Paul Delvaux, Marcel Mariën, … Het boek is een niet te missen naslagwerk voor liefhebbers van het surrealisme!
Reproducties
De “verdwenen Magrittes”roepen de vraag op wat echt is en wat niet echt is. In hoeverre speelt authenticiteit een rol in kunst en in het werk van René Magritte? Magritte is een van de meest gereproduceerde kunstenaars ter wereld. Zelf beweerde Magritte ooit: “een reproductie is evenwaardig aan het werk, want het gaat om de inhoud niet om de vorm.”
Herontdekking van het surrealisme
Het museum heeft samen met de tentoonstelling een eerste catalogus uitgegeven. Het tweetalige boek 'Redécouverte du Surréalisme / Herontdekking van het surrealisme' bevat reproducties. Bovendien schetst het boek de stamboom van het Belgische surrealisme en wordt het verhaal van de verdwenen werken verteld.
Het boek is tevens catalogus van het huis en geeft een overzicht van de hele collectie van het museum. Hierbij zijn surrealistische werken van E.L.T. Mesens, Paul Delvaux, Marcel Mariën, … Het boek is een niet te missen naslagwerk voor liefhebbers van het surrealisme!
De Verdwenen Magrittes
22 februari – 14 september 2014
René Magritte Museum
Esseghemstraat 135
1090 Jette
Bron
Redécouverte du Surréalisme / Herontdekking van het surrealisme. 35 euro. André Garitte. Tweetalig Frans-Nederlands.
Meer info:
www.magrittemuseum.be
22 februari – 14 september 2014
René Magritte Museum
Esseghemstraat 135
1090 Jette
Bron
Redécouverte du Surréalisme / Herontdekking van het surrealisme. 35 euro. André Garitte. Tweetalig Frans-Nederlands.
Meer info:
www.magrittemuseum.be