Het papieren Google van Paul Otlet
“De mensheid staat op een keerpunt in haar geschiedenis. De massa verkregen gegevens is reusachtig. We hebben nieuwe werktuigen nodig om ze te vereenvoudigen en te condenseren. Doen we dat niet, dan zal de intelligentie noch de moeilijkheden kunnen overwinnen die haar belagen, noch de vooruitgang verwezenlijken die ze voorvoelt en waarnaar ze streeft.”
Paul Otlet in 'Uiteenzetting over de documentatie' uit 1934.
Bibliotheekwetenschapper
België, einde 19de eeuw. De juristen Paul Otlet (1868 – 1944) en Henri La Fontaine (1854 – 1943) ontmoeten elkaar in 1890. Beiden zijn zonen uit de bourgeoisie. Henri La Fontaine ruilt het liberalisme in voor het socialisme. Hij wordt één van de eerste socialistische senatoren van het land. Zijn gedachtegoed is utopisch, hij ijvert voor het pacifisme en is voorstander van het feminisme. In 1907 wordt hij voorzitter van het 'Internationale Bureau van de Vrede'. In 1913 krijgt hij de Nobelprijs voor de Vrede. Daarmee is hij één van de weinige Nobelprijswinnaars die ons land rijk is.
Paul Otlet vernieuwt de bibliotheekwetenschappen. Hij ontwerpt het bibliotheeksysteem 'Universele Decimale Classificatie', UDC. UDC is een ordeningsschema.
Beide mannen vinden elkaar in hun gemeenschappelijke droom om de wereldvrede te bevorderen. Dit hopen ze bewerkstelligen door kennis universeel te verspreiden.
Wereldtentoonstellingen
Paul Otlet streeft naar de bouw van een universele bibliotheek. In Brussel richt hij samen met Henri La Fontaine het 'Mundaneum' op. Dit moet een 'monument voor het intellect' worden. Hier willen ze alle kennis ter wereld verzamelen. Kranten, boeken, affiches, glasplaten, postkaarten, vlaggen, foto's... worden hier bijeengebracht. Tegelijkertijd werken ze aan een enorme hoeveelheid bibliografische fiches. In 1934 telt het 'Mundaneum' maar liefst achttien miljoen fiches!
Eerst huist de instelling in het Jubelpark. Het 'Mundaneum' stelt zich op verschillende Wereldtentoonstellingen voor aan het nationale en het internationale publiek. Later verhuist het 'Mundaneum' naar de Leopoldstraat en de Rogierlaan in Brussel. Uiteindelijk wordt de instelling in 1934 gesloten. Het archief verkommert jarenlang.
In 1998 wordt een nieuwe bestemming gevonden. Alles wordt overgebracht naar Bergen, waar François Schuiten en Peter Benoît een tentoonstellingsruimte in het voormalige grootwarenhuis 'L'Indépendance' inrichten. Alle materiaal wat van het oorspronkelijke 'Mundaneum' overblijft, wordt nu hier bewaard. Het huidige 'Mundaneum' functioneert niet enkel als archief en documentatiecentrum, maar organiseert ook conferenties en tentoonstellingen.
België, einde 19de eeuw. De juristen Paul Otlet (1868 – 1944) en Henri La Fontaine (1854 – 1943) ontmoeten elkaar in 1890. Beiden zijn zonen uit de bourgeoisie. Henri La Fontaine ruilt het liberalisme in voor het socialisme. Hij wordt één van de eerste socialistische senatoren van het land. Zijn gedachtegoed is utopisch, hij ijvert voor het pacifisme en is voorstander van het feminisme. In 1907 wordt hij voorzitter van het 'Internationale Bureau van de Vrede'. In 1913 krijgt hij de Nobelprijs voor de Vrede. Daarmee is hij één van de weinige Nobelprijswinnaars die ons land rijk is.
Paul Otlet vernieuwt de bibliotheekwetenschappen. Hij ontwerpt het bibliotheeksysteem 'Universele Decimale Classificatie', UDC. UDC is een ordeningsschema.
Beide mannen vinden elkaar in hun gemeenschappelijke droom om de wereldvrede te bevorderen. Dit hopen ze bewerkstelligen door kennis universeel te verspreiden.
Wereldtentoonstellingen
Paul Otlet streeft naar de bouw van een universele bibliotheek. In Brussel richt hij samen met Henri La Fontaine het 'Mundaneum' op. Dit moet een 'monument voor het intellect' worden. Hier willen ze alle kennis ter wereld verzamelen. Kranten, boeken, affiches, glasplaten, postkaarten, vlaggen, foto's... worden hier bijeengebracht. Tegelijkertijd werken ze aan een enorme hoeveelheid bibliografische fiches. In 1934 telt het 'Mundaneum' maar liefst achttien miljoen fiches!
Eerst huist de instelling in het Jubelpark. Het 'Mundaneum' stelt zich op verschillende Wereldtentoonstellingen voor aan het nationale en het internationale publiek. Later verhuist het 'Mundaneum' naar de Leopoldstraat en de Rogierlaan in Brussel. Uiteindelijk wordt de instelling in 1934 gesloten. Het archief verkommert jarenlang.
In 1998 wordt een nieuwe bestemming gevonden. Alles wordt overgebracht naar Bergen, waar François Schuiten en Peter Benoît een tentoonstellingsruimte in het voormalige grootwarenhuis 'L'Indépendance' inrichten. Alle materiaal wat van het oorspronkelijke 'Mundaneum' overblijft, wordt nu hier bewaard. Het huidige 'Mundaneum' functioneert niet enkel als archief en documentatiecentrum, maar organiseert ook conferenties en tentoonstellingen.
Wereldstad
De 'Universele Stad' creëren was een andere droom van Paul Otlet. Zijn 'Cité Mondiale' moest nabij Genève aan de oever van het meer komen. Toen dat niet doorging, dacht hij aan de linkeroever van Antwerpen. Le Corbusier en andere internationaal bekende architecten werkten een tijd mee en bouwden maquettes. Zoals zovele utopische projecten, werd dit plan nooit gerealiseerd.
En nu komen de toeristen. Het 'Mundaneum' eindigt als toeristische attractie in Bergen. Prominent tentoongesteld zijn de kaartenbakken vol fiches. Het 'Mundaneum' betoont uitgebreid eer aan zijn oprichters Paul Otlet en Henri La Fontaine. Naar aanleiding van de honderdste verjaardag van de Nobelprijs voor de Vrede voor La Fontaine was er dit jaar een speciale tentoonstelling. Een deel ervan is nu in de permanente tentoonstelling geïntegreerd.
Papieren Google
Het oorspronkelijke 'Mundaneum' wordt vandaag door sommigen als een 'papieren voorloper van Google' omschreven. Internetreus Google heeft trouwens een onderzoekscentrum nabij Bergen. Google en het 'Mundaneum' sloegen eind vorig jaar de handen in elkaar om in een tijdelijke tentoonstelling het ontstaan van het web te documenteren.
'Renaissance 2.0', zoals deze expo heet, beschouwt de invloed van internet even revolutionair als de uitvinding van de boekdrukkunst. Google wil trouwens net hetzelfde realiseren als wat Paul Otlet indertijd nastreefde: alle kennis van onze tijd – ten minste voor zover bekend op het internet – via zoekalgoritmes inventariseren en ontsluiten. 'Wikipedia' staat natuurlijk voor de universele encyclopedie en het 'Wereldwijde Web' in zijn geheel is de universele bibliotheek.
Daarnaast komt de geschiedenis van computers en internet komt aan bod. Het 'Munnecom' spreekt over de “archeologie van computers en internet”. Nu ja, het was me niet altijd duidelijk of ik nu de tijdelijke tentoonstelling of de permanente collectie aan het bekijken was, maar erg is dat natuurlijk niet.
De 'Universele Stad' creëren was een andere droom van Paul Otlet. Zijn 'Cité Mondiale' moest nabij Genève aan de oever van het meer komen. Toen dat niet doorging, dacht hij aan de linkeroever van Antwerpen. Le Corbusier en andere internationaal bekende architecten werkten een tijd mee en bouwden maquettes. Zoals zovele utopische projecten, werd dit plan nooit gerealiseerd.
En nu komen de toeristen. Het 'Mundaneum' eindigt als toeristische attractie in Bergen. Prominent tentoongesteld zijn de kaartenbakken vol fiches. Het 'Mundaneum' betoont uitgebreid eer aan zijn oprichters Paul Otlet en Henri La Fontaine. Naar aanleiding van de honderdste verjaardag van de Nobelprijs voor de Vrede voor La Fontaine was er dit jaar een speciale tentoonstelling. Een deel ervan is nu in de permanente tentoonstelling geïntegreerd.
Papieren Google
Het oorspronkelijke 'Mundaneum' wordt vandaag door sommigen als een 'papieren voorloper van Google' omschreven. Internetreus Google heeft trouwens een onderzoekscentrum nabij Bergen. Google en het 'Mundaneum' sloegen eind vorig jaar de handen in elkaar om in een tijdelijke tentoonstelling het ontstaan van het web te documenteren.
'Renaissance 2.0', zoals deze expo heet, beschouwt de invloed van internet even revolutionair als de uitvinding van de boekdrukkunst. Google wil trouwens net hetzelfde realiseren als wat Paul Otlet indertijd nastreefde: alle kennis van onze tijd – ten minste voor zover bekend op het internet – via zoekalgoritmes inventariseren en ontsluiten. 'Wikipedia' staat natuurlijk voor de universele encyclopedie en het 'Wereldwijde Web' in zijn geheel is de universele bibliotheek.
Daarnaast komt de geschiedenis van computers en internet komt aan bod. Het 'Munnecom' spreekt over de “archeologie van computers en internet”. Nu ja, het was me niet altijd duidelijk of ik nu de tijdelijke tentoonstelling of de permanente collectie aan het bekijken was, maar erg is dat natuurlijk niet.
Ten slotte zijn er een hele reeks filosofen, kunstenaars, wetenschappers en technici die aan een universele bibliotheek, computernetwerken of het internet werkten. Zij krijgen een poster met wat biografische gegevens op en de beschrijving van wat ze voor de vergaring van universele kennis of de ontwikkeling van het internet betekenen: Denis Diderot en Jean le Rond d'Alembert met hun 'Encyclopédie, ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers'; SF-auteur H. G Wells beschreef in 'World Brain' een soort “internet”; stichter Jimmy Wales van 'Wikipedia'; Douglas Engelbart, de uitvinder van de computermuis; Vint Cerf, “één van de vaders” van het internet; Tim Berners-Lee en onze landgenoot Robert Cailliau (geboren in Tongeren), grondleggers van het web.
Culturele hoofdstad van Europa 2015
Bergen bereidt zich voor om in 2015 'Culturele Hoofdstad van Europa' te zijn. Dit jaar zijn Marseille en het Slovaakse Kosice dit. Ze geven volgend jaar de fakkel door aan Riga (Letland) en Umea (Zweden). In 2015 is het dus de beurt aan Bergen samen met het Tsjechische Pilsen. Bergen is niet de eerste Belgische stad die deze titel mag dragen. Antwerpen was 'Culturele Hoofdstad van Europa' in1993, Brugge in 2002 en Brussel in 2000.
Een 'Culturele Hoofdstad' staat steevast voor een uitgebreid en boeiend programma met parades, theater, film, conferenties, tentoonstellingen,... Een programma om naar uit te kijken! Het 'Mundaneum' doet ook mee. Dat allemaal zal ongetwijfeld goed zijn om in 2015 enkele zondagmiddagen Bergen en omgeving te bezoeken.
Culturele hoofdstad van Europa 2015
Bergen bereidt zich voor om in 2015 'Culturele Hoofdstad van Europa' te zijn. Dit jaar zijn Marseille en het Slovaakse Kosice dit. Ze geven volgend jaar de fakkel door aan Riga (Letland) en Umea (Zweden). In 2015 is het dus de beurt aan Bergen samen met het Tsjechische Pilsen. Bergen is niet de eerste Belgische stad die deze titel mag dragen. Antwerpen was 'Culturele Hoofdstad van Europa' in1993, Brugge in 2002 en Brussel in 2000.
Een 'Culturele Hoofdstad' staat steevast voor een uitgebreid en boeiend programma met parades, theater, film, conferenties, tentoonstellingen,... Een programma om naar uit te kijken! Het 'Mundaneum' doet ook mee. Dat allemaal zal ongetwijfeld goed zijn om in 2015 enkele zondagmiddagen Bergen en omgeving te bezoeken.
MUNDANEUM
rue de Nimy 76, 7000 Bergen
Renaissance 2.0: Ontdekkingsreis naar het ontstaan van het Web
9 oktober 2012 – 1 juli 2013
Mundaneum, Bergen
Meer info:
www.mundaneum.be
rue de Nimy 76, 7000 Bergen
Renaissance 2.0: Ontdekkingsreis naar het ontstaan van het Web
9 oktober 2012 – 1 juli 2013
Mundaneum, Bergen
Meer info:
www.mundaneum.be